Leiden Noord verduurzaamt
Ruim twintig jaar geleden verhuisden Anja en Axel uit Duitsland naar een huis uit 1920 in Leiden Noord dat ze verbouwden en verduurzaamden met onder andere isolatie, zonnepanelen en een zonneboiler. Naast deze grotere investeringen, was er ook oog voor kleine, energiebesparende maatregelen. Kieren werden gedicht en alle gloei- en halogeenlampen vervangen door ledverlichting. Nu zijn ze beiden wijkambassadeurs in Leiden Noord. Axel geeft op de achtergrond vooral technische ondersteuning en Anja is actief naar buiten toe en wil zo veel mogelijk bewoners meenemen in de duurzaamheidsuitdaging.
Wat inspireerde jullie om wijkambassadeur te worden?
‘Dat ging eigenlijk als vanzelf’ zegt Anja. ‘Ja’, beaamt Axel. ‘Ik houd me bezig met ecologisch bouwen en het ontwikkelen van duurzame bouwconcepten en bracht mijn kennis en ervaring in bij de Leidse Milieuraad. Zo raakte ik jaren geleden zijdelings betrokken bij de ontwikkeling van de Klimaatagenda, rond 2016 vervolgd door de Duurzaamheidsagenda. Daar ontstond toen het idee dat het verduurzamen van woningen eigenlijk vanuit de wijken zelf zou moeten worden uitgedragen.’ Anja gaat verder. ‘Axel belde mij vanuit het overleg, vertelde dit en zei gelijk dat wij dit eigenlijk zouden moeten doen in onze wijk. We hebben al zoveel gedaan en dus veel ervaring. We deelden onze ervaringen al met onze buren en merkten dat we hen inspireerden om ook aan de slag te gaan. Dus waarom zouden we dit niet verder uitbreiden? Dus toen gemeente Leiden op zoek ging naar wijkambassadeurs hebben wij ons gelijk aangemeld. We zijn klein begonnen in onze eigen buurt en hebben ons werkgebied steeds verder uitgebreid. Nu zijn we actief in Maredijk tot en met De Kooi en van de Singel tot de grens Merenwijk.’
Duurzame Interieurarchitect
‘Anja is opgeleid en werkzaam als interieurarchitect. ‘Bij verbouwingen let ik altijd op goede isolatie en duurzame materialen en techniek. Ik vind het belangrijk om er niet alleen een mooie ruimte met een indrukwekkende sfeer te laten ontstaan, maar dat de vernieuwing ook duurzaam, energiezuinig en liefst circulair is. Daarnaast ben ik bestuurder geweest bij de Ideewinkel en werkte ik ook van daaruit mee aan duurzame ontwikkelingen.’
Ambassadeurschap geeft voldoening
Vanuit haar werk probeert Anja mensen te motiveren om duurzame maatregelen te nemen, en dat dringt steeds meer door. Dat was een aantal jaren geleden vaak nog anders. ‘Neem een klus als het inrichten van een zolder. Als je daarmee aan de slag gaat, is het handig de zolder gelijk te isoleren en zonnepanelen te nemen. Mensen waren dan in eerste instantie enthousiast. Maar zodra de kosten hiervoor bekend waren, kozen ze toch eerder voor een nieuwe inrichting en werd de isolatie wegbezuinigd. Dat vond ik een gemiste kans. Inmiddels zie ik dat steeds meer mensen ook gaan verduurzamen. En als wijkambassadeur kan ik anderen echt enthousiast hiervoor maken Dat is heel erg leuk om te doen. Het geeft veel voldoening. Het ambassadeurschap is een mooi platform om meer mensen dan alleen mijn eigen buren te bereiken.’
Energierekening van 140 naar 50 euro per maand
Huurders vergeten groep
Ik raakte betrokken bij stichting de Leidse Uitdaging die ook het Theehuis in de Tuin van Noord runt. Kwam in aanraking met bewoners van De Hoven en de Prinsessenbuurt, twee wijken met veel sociale huurwoningen. Deze mensen hebben veel minder te besteden, hebben een gevarieerde achtergrond en zijn veelal anderstalig. In dit soort wijken is er vaak weerstand tegen de energietransitie, omdat mensen bang zijn dat het ze heel erg veel gaat kosten. Dan gaan mensen met de hakken in het zand. Argumenten als te duur of het kan niet, komen dan om de hoek kijken’.
Energie voor Energie
Anja ging op zoek naar mogelijkheden om toch ook deze groep mensen te bereiken. Ze wil ook deze mensen het besef geven, uitleggen, waarom het belangrijk is mee te doen en niet af te wachten tot iemand het voor je komt oplossen.
Als alles zover is willen we in de Hoven starten. Bewoners die nu al actief zijn in de wijk willen we graag benaderen met de vraag om een GOED-gesprek te starten. Wij faciliteren hen met een ruimte, zij brengen de mensen mee.’
Rol woningcorporaties
Maar Anja ziet hier ook een rol voor de huurders zelf. ‘We waren, toen we begonnen, ons niet eens zo zeer bewust dat er zoveel mensen huren die eigenlijk heel afhankelijk zijn van hun woningeigenaar. Misschien kun je als huurder alleen niet heel veel doen, maar je kunt de vraag, je wens wel bij je corporatie of woningeigenaar neerleggen. Je vergroot de impact als je dit met een groep huurders samen doet. Die kennis proberen we ook mee te geven aan de huurders. We laten ze zien wat hun impact kan zijn als ze dingen als groep bespreken. Dus ook met huurders kunnen we praten over grotere maatregelen, alleen wat ze kunnen doen op dat vlak is anders: communicatie, mobiliseren!’.
Rol gemeente
Momenteel wordt dit plan uitgewerkt. We zijn aan het kijken of we hierin ook iets kunnen doen, als wijkambassadeurs samen. Om het besef op gang te brengen. Als je subsidie, of iets tastbaars krijgt, geeft dat stimulans, maar mensen ervaren het vooral ook als een beloning dat ze GOED bezig zijn.